Archiwum Filmowe

Szczegóły materiału

Ceramika iłżecka

Informacje ogólne:

Identyfikator 
Ceramika_Ilzecka_
Typ materiału 
Etiuda dokumentalna
Rok produkcji 
1951
Długość materiału 
00:09:28
Nośnik wyjściowy 
taśma 35mm
Kolor 
czarno-biały
Dźwięk 
udźwiękowiony
Uwagi 

Prawa autorskie:

Właściciele:
PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Ceramika iłżecka

Opisy:

Etiuda opowiada o bogatych tradycjach garncarstwa na ziemi iłżeckiej. Prezentuje też poszczególne etapy pracy przy wytwarzaniu ceramiki tradycyjnymi metodami.

Twórcy:

Sekwencje:

CZOŁÓWKA Napis na czarnym tle. Muzyka fortepianowa. 1. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa przedstawia film dokumentarny pt. 2. Napisy namalowane na czterech ściankach obracanego ceramicznego dzbanka: Ceramika iłżecka 3. Scenariusz i realizacja: A. Wajda, Zdjęcia: J. Lipman 4. Asystenci reżysera: K. Nałęcki, operatora: S. Matyjaszkiewicz 5. Kierownik produkcji: D. Bilski, Kierownik zdjęć: K. Madejski
SEKWENCJA 1 Zbliżenie na obraz ukazujący oblężenie Iłży, na obrazie daty 1655-1917. W pomieszczeniu przy stołach siedzą młodzi ludzie i czytają gazety. Monolog z offu: Narrator przedstawia Iłżę jako miejsce znane ze swych wyrobów garncarskich, produkowanych tu już od XIV wieku. Wymienia też nazwy różnych rodzajów ceramiki artystycznej zgromadzonych w świetlicy miejscowego gimnazjum. Na stołach i w oknie widać świeże kwiaty, w głębi na półce wyroby ceramiczne. Panorama ukazująca w zbliżeniu wyroby ceramiczne: dzbanki, talerze, świeczniki, figurki ptaków, figury Chrystusa, parę przedstawień postaci Pana Twardowskiego, figurki przedstawiające sceny rodzajowe z życia wsi.
SEKWENCJA 2 Panorama ukazująca w planie totalnym zabudowania iłżeckie: domy, ulice i drzewa. Detale – pieczęć na zabytkowego dokumencie, pisany odręcznie skoroszyt z leżącą na nim pieczęcią, rycina przedstawiająca garncarza przy pracy. Dzbanek oraz oglądana wcześniej figura Pana Twardowskiego. Inne gliniane naczynia codziennego użytku: dzbany, świeczniki. Rycina przedstawiająca magazyn rzemieślniczy z ceramiką przykryta przeźroczem z napisem: „Sunderland Iłża”. Detal z tej ryciny: mężczyzna siedzi przy drewnianym stole z narzędziami i pracuje manualnie. Rycina z wizerunkiem pracującej garncarki na tle umownej mapy z zaznaczonymi na niej domami i drogami. Detal – owalna fotografia portretowa Sunderlanda w białej koszuli patrzącego prosto w obiektyw. Pusta brukowana uliczka iłżecka – płot i murowane zabudowania gospodarcze. Panorama w dół pokazująca znajdujące się w oddali mury zamku. Ujęcie ulicy z przechodniami i rowerzystami, z balkonów zwisają polskie flagi. W tle widok zamku. Fragment zrujnowanej wieży wieńczacej prawdopodobnie kopułę kościelną, kolejne ujęcie ukazujące fragment architektury kościelnej: kopuła i dwa krzyże. Fragment figurki świętego stojącego w niewielkim ołtarzu. Detale – fragment żelaznej bramy, kamienna płaskorzeźba herbu z mieczem i dwoma półksiężycami. Widok przez otwartą bramę kościelną na zamek iłżecki na wzgórzu w oddali. Przez bramę przechodzi czworo dzieci, dziewczyna zamyka bramę. Wyciemnienie. Monolog z offu: Narrator opowiada o czasach rozkwitu rzemiosła garncarskiego w Iłży w wiekach XVII i XVIII oraz związanego z nim handlu ceramiką. Następnie w negatywnym świetle przedstawia Anglika Sunderlanda, który w XIX wieku założył tu fabrykę fajansu na bazie ludowych doświadczeń miejscowych artystów.
SEKWENCJA 3 Leśna polana – wydobycie gliny ceramicznej. Pracownia rzemieślnicza – młody mężczyna ugniata („struga”) masę glinianą. Dwóch mężczyzn przy pracy nad ceramiką w planie pełnym, nad ich głowami widać ustawione w rzędzie, gotowe do wypalania przedmioty. Zbliżenie na dłonie „klusującego” glinę mężczyzny, poruszającego lewą nogą koło garncarskie. Naprzemienne zbliżenia na posępną twarz, rytmicznie poruszane nogi oraz formujące glinę dłonie mistrza Pastuszkiewicza. Pastuszkiewicz zabiera z koła garncarskiego gotową, uformowaną na nim wazę i ustawia na półce. Panorama ukazująca inne, stojące na zwieszonej wysoko półce, uformowane obiekty. Monolog z offu: Narrator opowiada o złożach gliny pod Iłżą oraz procesie wytwarzania ceramiki przez ludowych rzemieślników.
SEKWENCJA 4 Mężczyzna w fartuchu wychodzi z domu, niosąc dużą wazę. Ustawia ją obok innej na drewnianej desce. W progu domu siedzi kobieta, naprzeciwko niej dziecko. Kobieta trzyma w rękach niewielką figurkę świnki, pracuje nad jej wykończeniem. Zbliżenie na mężczyznę o nazwisku Kitowski przygotowującego figurkę przedstawiającą wiejską kobietę w obszernej spódnicy. Figurki zwierzęce stojące u niego w mieszkaniu. Kobieta z chustką na głowie przed domem: płuka w wodzie wyroby ceramiczne. Dziecko siedzące na trawie bawi się z niewielką owieczką wśród dużych naczyń glinianych. Mężczyźni stoją przed dużym piecem do wypalania gliny, przygotowują opał. Chłopiec pyta o jakiś szczegół Pastuszkiewicza, ten odpowiada, spoglądając do pieca. Detale – płonące drwa, fragment nieba ze słońcem zasłoniętym chmurami. Dym unoszący się nad wiejskimi zabudowaniami. Plan totalny, wieczór – mężczyzna na horyzoncie prowadzi konia. Stary płot za ogrodem – na jednej z desek wisi odwrócona waza. Pastuszkiewicz w planie bliskim – mężczyzna patrzy na ogień. Obraz paleniska przechodzi w obraz rak wydobywających z pieca wypalone naczynia. Do wygaszonego pieca zagląda dziecko. Wyjmowanie ceramiki z pieca. Kobieta podnosi małe figurki ceramiczne i uważnie się im przygląda. Z tyłu przejeżdża drogą wóz konny. Owieczka skubiąca trawę. Figurki ustwiane na ziemi. Zbliżenie na figurkę mężczyzny siedzącego na kogucie. Monolog z offu: narrator opowiada o wspólnej, wielopokoleniowej pracy przy wyrobie ceramiki w iłżeckich rodzinach, w tym także przy wymagającym cierpliwości wypalaniu glinianych przedmiotów w piecu.
SEKWENCJA 5 Lada sklepowa, na której stoją niewielkie figurki ceramiczne. Młoda kobieta sięga po jedną z nich. Przechodnie oglądają eksponaty w witrynie sklepowej. Wyciemnienie. Zebranie członków spółdzielni pracy pod gołym niebem. Na ławkach siedzą ubrani w garnitury mężczyźni – bezrolni chłopi. Jeden z mężczyzn mówi coś i gestykuluje. Naprzeciw nich przy stole przykrytym obrusem siedzi sześcioro członków rady spółdzielczej. Monolog z offu: Spółdzielcza współpraca zajmujących się rzemiosłem garncarskim chłopów. Dyskusja między zebranymi. Młoda kobieta przy stole zacięcie o czymś opowiada. Przemawia mistrz Pastuszkiewicz. Budowa nowch warsztatów ceramicznych: murarze układają cegły. Ich pracy przyglądają się siedzące tuż obok dzieci. Zbliżenie na twarze dwóch dziewczynek. Detal – plakat obwieszczający konkurs ceramiczny dla dzieci. Mistrz Pastuszkiewicz oraz mistrz Kitoski z żoną goszczący w szkole. Stoją przy biurku nauczycielki wypełnionym figurkami, dyskutują. Figurki, głównie ptaków, stojące na biurku nauczycielki. Mistrz Pastuszkiewicz wręcza dwu uczniom książki wygrane w konkursie. Dzieci biją brawo. Młody chłopiec siedzi przy biurku z drewnianym młotkiem w ręce i struga w drewnie scenę rodzajową z robotnikami, końmi oraz drzewami. Zbliżenie na twarz chłopca. Inny twórca pokazuje niedokończoną jeszcze rzeźbę ptaka w drewnie. W pracowni swoje prace struga także wiele innych osób. Napis: „Koniec”.

Słowa kluczowe:

  • CERAMIKA

  • IŁŻA

  • PRL

  • SZTUKA LUDOWA

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności.
Akceptuję pliki cookies z tej strony
x