Archiwum Filmowe

Szczegóły materiału

List z Opola

Informacje ogólne:

Identyfikator 
List_Z_Opola
Typ materiału 
Etiuda dokumentalna
Rok produkcji 
1963
Długość materiału 
00:27:49
Nośnik wyjściowy 
taśma 35mm
Kolor 
czarno-biały
Dźwięk 
udźwiękowiony
Uwagi 

Prawa autorskie:

Właściciele:
PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

List z Opola

Opisy:

Opowieść o opolskim Teatrze Laboratorium 13 Rzędów Jerzego Grotowskiego oparta na relacjach aktorów z prób do spektaklu na podstawie Doktora Fausta Tomasza Manna, fragmentach przedstawienia i rozmowie z Jerzym Grotowskim.

Twórcy:

Sekwencje:

SEKWENCJA 1 Bliski plan: na czarnym tle widać wyciągniętą ku górze dłoń. W pomieszczeniu, na drewnianym blacie siedzi kobieta. Za nią widać nogi innej osoby, która stoi na drewnianej konstrukcji. Postać jest nieruchoma. W pierwszym planie stoi mężczyzna wyginający się przez plecy w taki sposób, że widać jego twarz. Bliski plan: ujęcie na twarz mężczyzny leżącego na drewnianej podłodze. Szerszy plan: mężczyzna, który leżał na podłodze lekko się unosi, ma otwarte usta. Za nim siedzi kobieta. W trzecim planie nogi innej osoby. Mężczyzna stojący na rękach. W tle ten sam co w poprzednim ujęciu układ postaci. Plan ogólny: pomieszczenie wypełnione jest ludźmi, którzy zastygają w różnych pozach, siedząc, lub leżąc na trzech drewnianych platformach. Mężczyzna stojący na rękach kończy ćwiczenie. Wraca do pozycji stojącej. Klaszcze. Pozostali aktorzy także stają. Mężczyzna, który stał na rękach dziękuje pozostałym. Kobieta podnosi się z drewnianej podłogi. Mężczyzna z otwartymi ustami wraca do normalnej pozycji. Cała grupa przechodzi drewnianym podestem w kierunki drzwi. Wszyscy opuszczają pomieszczenie. Dźwięk 100%: głosy śpiewających aktorów.
PLANSZA TUTUŁOWA Czarna plansza, biała maska, napis: LIST Z OPOLA. Dźwięk gongu. Na czarnym tle biały napis odczytywany przez narratora: „Od stu lat z górą, pracuje w teatrze dwóch ludzi, psując niemal wszystko, co się nazywa sztuką teatru. Ci dwaj to Werysta i Maszynista. Werysta ofiaruje nam naśladownictwo zamiast życia, a maszynista – tricki zamiast cudów”. Monolog z offu: Narrator odczytuje napis i oznajmia, że powyższy tekst jest cytatem z Edwarda Gordona Craiga. Zastanawia się, czy narzekanie autora jest wciąż aktualne.
SEKWENCJA 2 Ulice Opola filmowane z jadącego samochodu. Schody, po których idzie ubrany na czarno mężczyzna Jerzy Grotowski. Monolog z offu: Narrator opowiada o mieście, którego wyróżnikiem jest awangardowy Teatr Laboratorium Trzynastu Rzędów. Przedstawia Grotowskiego.
SEKWENCJA 3 Grotowski na schodach. Odpowiada na pytanie narratora o opinię o teatrze. Grotowski mówi o swojej koncepcji teatru. Oznajmia na koniec, że temat trudno jest wyczerpać w krótkiej rozmowie i rusza do pracy. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 4 Plac miejski w planie ogólnym. Grotowski przechodzi przez plac i znika w pobliskiej uliczce. Ujęcie przez arkady na ulicę miasta, Grotowski idzie chodnikiem między przechodniami. Grotowski wita się z grupą aktorów i wchodzą do budynku. Monolog z offu: Narrator opowiada o wrażeniu, jakie zrobili na nim członkowie Laboratorium.
SEKWENCJA 5 Plakaty na ścianie. Otwierają się drzwi do pomieszczenia i wchodzą przez nie aktorzy teatru. Przechodzą przez pomieszczenie i kierują się na korytarz prowadzący do wnętrza. Ostatni aktor zamyka drzwi. Aktorzy wchodzą do przebieralni. Pomieszczenie z drewnianymi podestami. W pomieszczeniu siedzi samotny Grotowski. Aktorzy w przebieralni zdejmują ubrania. Zakładają sceniczne uniformy. W tym czasie trwa normalna rozmowa. Jednemu z nich pomaga starsza kobieta. Bliższy plan na aktora i pomagającą mu kobietę. Szeroki plan na pomieszczenie przez drzwi. Jeden z aktorów pyta koleżankę, czy jest już gotowa. Aktorka odpowiada, że tak. Mężczyzna oznajmia więc, że grupa może zaczynać. Aktorka wychodzi z bocznego pomieszczenia na korytarz i razem z kolegami rusza na próbę. Monolog z offu: Narrator opowiada o aktorach teatru Laboratorium. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 6 Do pomieszczenia z drewnianymi podestami wchodzi grupa aktorska. Grotowski każe rozpocząć ćwiczenia głosu. Aktorzy stoją na podestachw kręgu. Nabierają powietrza i wypuszczają je mrucząc. Po chwili aktor prowadzący rozgrzewkę proponuje ćwiczenie na rozluźnienie krtani. Grupa wykonuje je razem z nim. W pewnym momencie prowadzący podchodzi do kolegów i sprawdza napięcie mięśni na szyi. Następnie zaczyna ćwiczenie rezonatorów wokalnych. Rozpoczyna kobieta. Aktor prowadzący sprawdza jej ustawienie. Następnie przechodzi do kolegów. Każdy po kolei wykonuje ćwiczenie. Prowadzący komentuje. Kiedy kończy, przekazuje prowadzenie zajęć aktorce. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 7 Portret aktorki. Kobieta rozpoczyna ćwiczenie. Oznajmia kolegom, jak mają się ustawić. Kobieta stoi naprzeciwko aktorów ustawionych na jednej z platform w szeregu. Wszyscy wyciągają przed siebie rękę i zaczynają obracać dłonią. Kobieta koryguje ustawienie kolegów. Podchodzi do jednego z nich. Bliski plan: kobieta szeptem prosi aktora, żeby w poprawny sposób wykonywał ćwiczenie. Ustawia mu rękę i głowę. Aktorka wraca przed kolegów i każe odwrócić ruch. Po chwili każe przyspieszyć. Na czarnym tle obracająca się dłoń kobieca.. Kobieta rozpoczyna kolejne ćwiczenie. Za jej przykładem aktorzy zaczynają wypychać i wciągać klatkę piersiową. Następnie cała grupa obraca się i ustawia się w rzędzie. Wszyscy zaczynają ćwiczyć krok pantomimiczny. Sekwencja bliskich planów na stopy podczas ćwiczeń. Kobieta prosi aktora, żeby przejął prowadzenie. Mężczyzna każe uczestnikom usiąść na ławkach. Stopy aktorów odwracają się. Mężczyzna zeskakuje z platformy i siada oparty o drewnianą ścianę. Rozpoczyna kolejne ćwiczenie – tym razem rytmiczne – uderzając dłonią o podest. Mężczyzna kończy wybijać rytm. Przydziela zadania pozostałym aktorom. Aktorzy zaczynają wystukiwać wyznaczone frazy rytmiczne. Bliski plan dłoni wybijających rytm. Powrót do szerokiego planu. Ujęcie na aktora z nagim torsem, który z zaangażowaniem uderza w podest. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 8 Sekwencja ujęć w różnych planach: aktorzy na scenie w amfiteatrze wykonują przewroty w przód na materacach. Bliski plan: aktor stający na głowie na koźle. Opuszcza nogi. Następnie zeskakuje. Aktorzy na scenie amfiteatru zastygli w różnych pozycjach gimnastycznych. Po chwili kończą ćwiczenie. Monolog z offu: Narrator opowiada o znaczeniu aktorskich ćwiczeń fizycznych.
SEKWENCJA 9 W niewielkim pomieszczeniu przy stole siedzi dwóch mężczyzn: Ludwik Flaszen i Jerzy Gurawski – architekt współtworzący kompozycję przestrzeni teatralnej w Laboratorium. Do pomieszczenia wchodzi Grotowski. Wita się z mężczyznami. Siada na łóżku. Rozmawiają. Wypowiedź Grotowskiego do kamery dotycząca jego koncepcji teatru, roli teatru i pozycji aktora w sztuce. Kiedy pada ostatnie zdanie, Grotowski i Gurawski zaczynają się śmiać. Monolog z offu: Narrator przedstawia bohaterów sekwencji. Dźwięk 100%
SEKWENCJA 10 Szeroki plan na pomieszczenie z drewnianymi podestami-scenami. Pusta sala prób wypełnia się widzami. Widzowie siedzą pod drewnianymi ścianami, mając podesty na wysokości piersi. Przy krótkiej platformie siedzi aktor w mnisiej szacie, który zaczyna przedstawienie. Aktor podczas deklamacji tekstu kładzie się na stole. W pewnym momencie dołącza do niego inny aktor, który siedzi między widzami. Po chwili dołącza do sceny kolejny aktor siedzący na widowni. Bliski plan jednego z aktorów wśród widzów. Aktor na prostopadłej platformie kontynuuje monolog, chodząc po scenie. Po chwili przechodzi na podest przy widzach. Bliski plan mężczyzny na widowni. Powrót do aktora chodzącego po platformie. W pewnym momencie aktor pada na deski. Monolog z offu: Narrator opowiada o swoich wrażeniach z prób Doktora Fausta według Tomasza Manna. Dźwięk 100%
SEKWENCJA 11 Kontynuacja przedstawienia. Zza drewnianej ściany wyłania się dwoje aktorów odwróconych plecami. Aktor i aktorka opierają się o ściankę. Drugie dłonie trzymają sobie nawzajem na szyjach. Do deklamacji dołącza się aktorka. Na koniec jej tekstu para ponownie chowa się za ścianką. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 12 Kontynuacja przedstawienia. Aktor w szacie mnicha stoi na platformie. Gra chód pod wiatr. Jednocześnie imituje różne dźwięki. Po chwili znów deklamuje tekst. Na koniec znów upada na drewnianą podłogę. Bliski plan mężczyzny na widowni. Powrót do aktora w szacie mnicha. Aktor, mówiąc tekst, mechanicznie rusza jedną ręką. Następnie wykonuje kilka kroków. Nagle pojawia się kobiecy głos śpiewający fragment pieśni religijnej Ludu, mój ludu. Aktor dochodzi do końca sceny. Na prostopadłej platformie pojawia się aktorka, która kontynuuje śpiew. Kobieta schodzi. Aktor w szacie mnicha klęka. Na scenie pojawia się aktor w czarnej sutannie. Staje na jednej nodze. Melorecytacja. Bliższy plan obu aktorów. Aktor w szacie mnicha i aktorka stojący na jednej z platform odgrywają scenę między Faustem a Mefistofelesem. Nagle kobieta zaczyna szarpać aktorem. Aktor wykonuje głęboki skłon. Kobieta gładzi go po głowie, po czym ponownie szarpie. Aktor osuwa się kobiecie na kolana. Aktorka opuszcza go na deski. Dźwięk 100 %.
SEKWENCJA 13 Bliski plan: dwie głowy leżące obok siebie twarzami na deskach. Panorama wzdłuż platformy do aktora w szacie mnicha. Aktor zaczyna się miotać na scenie. Zdziera szatę. W tym czasie deklamuje tekst. Aktor zdejmuje koszulę. Rzuca się. Ściąga sandały i skarpety. Stacza się w otwór między platformami i zawisa nad podłogą. Po chwili podnosi się i zmęczony kładzie się na deskach. Portret mężczyzny na widowni. Aktor na scenie klęka i chwyta się za piersi. Kontynuuje recytację. Nagle zaczyna spazmatycznie krzyczeć. Rzuca się między podestami. Wreszcie wstaje i wyciąga ciało w nienaturalnej pozycji. Opada na deski. Robi kilka kroków na czworakach, trzymając głowę przy deskach. Następnie wstaje i znów się wygina. Portret innego mężczyzny na widowni. Dźwięk 100%.
SEKWENCJA 14 Czerń i portretowe ujęcia aktorów Laboratorium. Monolog z offu: Narrator kończy opowieść o Teatrze Laboratorium. TYŁÓWKA Napisy: 1. Reżyseria i scenariusz: Michael Elster, asystent: Ryszard Kuziemski 2. Zdjęcia: Wojciech Leszczyc, asystent: Krzysztof Tyszkiewicz 3. Realizatorzy dziękują zespołowi „Teatru Laboratorium 13 Rzędów” za pomoc przy realizacji filmu. 4. Produkcja P.W.S.TiF. 1963 r. Kierownik zdjęć: Józef Siwek.

Słowa kluczowe:

  • AKTOR

  • AKTORSTWO

  • DOKTOR FAUST - THOMAS MANN

  • FILOZOFIA

  • FLASZEN, LUDWIK(1930- )

  • GROTOWSKI, JERZY(1933-1999)

  • GURAWSKI, JERZY(1935- )

  • MANN, TOMASZ(1875-1955)

  • OPOLE (POLSKA)

  • PANTOMIMA

  • PRÓBA TEATRALNA

  • PRZEDSTAWIENIE

  • REŻYSER

  • REŻYSERIA

  • SALA PRÓB

  • SPEKTAKL

  • TEATR

  • TEATR LABORATORIUM 13 RZĘDÓW

  • TEORIA TEATRU

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności.
Akceptuję pliki cookies z tej strony
x