Archiwum Filmowe

Szczegóły materiału

Narodziny ksiązki

Informacje ogólne:

Identyfikator 
Narodziny_ksiazki
Typ materiału 
Etiuda dokumentalna
Rok produkcji 
1950
Długość materiału 
00:14:09
Nośnik wyjściowy 
kaseta BetaCam
Kolor 
czarno-biały
Dźwięk 
udźwiękowiony
Uwagi 

Prawa autorskie:

Właściciele:
PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Narodziny ksiązki

Opisy:

Etiuda dokumentuje kolejne etapy materialnego powstawania książki skierowanej do druku. Na przykładzie powieści Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej ukazana została praca kolejnych instancji wydawniczych i drukarskich.

Twórcy:

Sekwencje:

SEKWENCJA 1 / CZOŁÓWKA Muzyka organowa Jana Sebastiana Bacha. Klasztor zakonu męskiego: zakonnik niesie na rękach kilka ksiąg i wkłada je do skrzyni. Inny zakonnik w pracowni ręcznie przepisuje księgę, stojąc przy pulpicie, na ścianie duży krzyż. Zbliżenie na karty księgi pisanej po łacinie. Napisy: 1. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa przedstawia film p.t. 2. NARODZINY KSIĄŻKI 3. Scenariusz i realizacja J. Popiel-Popiołek 4. Zdjęcia T. Korecki. Monolog z off-u: Narrator mówi o niedostępności i ekskluzywności książek w dawnych wiekach, kiedy były pisane ręczne.
SEKWENCJA 2 Zmiana muzyki oraz scenografii – przenosimy się w czasy współczesne. Zatłoczona księgarnia, kobieta podchodzi do lady i bierze do ręki książkę. Mężczyzna rozmawia z ekspedientką, trzymając w rękach powieść Nad Niemnem. Kobieta podaje mu Dzieła wybrane Marksa i Engelsa, obwiązuje papierem kupioną książkę. Monolog z offu: Narrator zwraca się do widzów z pytaniem, czy wiedzą, jaką drogę musi przejść książka, zanim trafi do czytelnika. Chłopiec w wieku szkolnym czyta fragment powieści, zamyka książkę, zbliżenie na okładkę Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
SEKWENCJA 3 Monolog z offu: Narrator opisuje kolejne etapy procesu redakcyjnego książki. Zaczyna od ustalenia daty wydania książki. Pracownik wydawnictwa ustala datę wydania I tomu Nad Niemnem i wpisuje na formularzu datę 21 XII 1949 – zbliżenie na biurko pracownika. Redaktor działu opracowuje tekst powieści w maszynopisie. Po skończonej pracy odnotowuje: „do składu” i przekazuje asystentce. Maszynopis trafia do redaktora technicznego, który decyduje o szacie graficznej książki: mierzy rozmiar kartki i decyduje o wielkości kolumny. Redaktor techniczny w wzorniku przegląda różne kroje i wielkości czcionki, robi adnotacje na pierwszej stronie maszynopisu dotyczące tytułów rozdziałów i podrozdziałów. Do teczki dołącza projekt stron tytułowych Nad Niemnem.
SEKWENCJA 4 Drukarnia. Hala linotypów, przy aparaturach dwóch pracowników. Do hali wchodzi mężczyzna z teczką, przy obu stanowiskach zostawia część maszynopisu. Jeden z linotypiarzy przy pracy. Monolog z offu: Narrator powiada o pracy linotypiarzy polegającej na składaniu książki za pomocą matryc. Po złożeniu wiersza pracownik naciska dźwignię i przesuwa wiersz do odlewni. Ujęcia pracujących maszyn: wiersz wypada z odlewni. Mapa linotypu przechwytuje matrycę i doprowadza ją do rozwieracza. Monolog z offu: Narrator mówi, że o wydajności linotypu decyduje człowiek i przedstawia pracującego przy Nad Niemnem Zbigniewa Majewskiego wykonującego 228% normy. Mężczyzna przy pracy. Złożone wiersze układają się w szpalty. Młody chłopak odbija szpalty na prasie. Zbliżenie na czytaną przez korektora szpaltę. Korektor zaznacza dostrzeżone błędy. Numerowanie skorygowanych szpalt. Pracownik drukarni odbiera szpalty od korektora. Przed wejściem do drukarni przewraca się o stojący tam wózek i rozsypuje niesione kartki. Pracownik zbiera je pospiesznie i układa zgodnie z numeracją. Wręcza szpalty kierownikowi i szybko odchodzi. Szpalty wracają do mężczyzn przy linotypach. Łamanie składu – rozmieszczanie wierszy w kolumny na kolejnych stronach książki. Metrampaż przy pracy – formowaniu stronic. Redaktor techniczny przegląda tekst odbity po przełamaniu. U góry pierwszej stronicy notuje: „drukować 10 XII 1949”. Zamyka kartki stronicą z widocznym tytułem Nad Niemnem.
SEKWENCJA 5 Hala drukarni. Drukowanie książki na maszynach drukarskich płaskich. Ustawianie kolumn przez maszynistę, przygotowywanie składu do druku. Oczekiwanie na próbną odbitkę, po którą przychodzą redaktor techniczny oraz korektor. Korektor odchodzi do swego pokoju, znajduje błąd w arkuszu kontrolnym, natychmiast następuje wstrzymanie druku. Zastąpienie wadliwego wiersza w maszynie drukarskiej wierszem poprawionym. Druk ponownie rusza. Zbliżenie na okładki drukowanej książki zaprojektowane przez grafika. Zaakceptowany projekt trafia do chemigrafii, gdzie sporządza się jego klisze. Pracownik działu wraz z redaktorem technicznym oglądają pierwszą wydrukowaną tą metodą okładkę. Redaktor jest zadowolony, robi adnotację na wydruku. Pracownik nadzoruje pracę maszyny drukującej okładki książki. Starsi mężczyźni pracujący w zecerni. Jednym z nich jest 81-letni Władysław Stolarski. Monolog z offu: Narrator opowiada o jego oddaniu pracy w drukarni, mimo iż władza ludowa przyznała mu już rentę. Drukowanie ostatnich arkuszy książki w hali drukarni, pracownice obsługują maszynę. Nagle druk ustaje. Dwaj mężczyźni diagnozują usterkę – popsuł się jeden z trybów maszyny, naprawa może potrwać kilka tygodni. Rozmowa telefoniczna z dyrektorem. Dyrektor z przedstawicielem rady zakładowej pojawiają się przy zepsutej maszynie. Dyskusja w gronie sześciu mężczyzn, mechanicy zobowiązują się naprawić maszynę w ciągu trzech dni.
SEKWENCJA 6 Mechanicy naprawiają w warsztacie zepsuty tryb maszyny drukarskiej. Przewiercanie, spawanie i szlifowanie trybu. Włożenie naprawionego trybu do nieczynnej maszyny. Uruchomienie koła zamachowego – maszyna znowu drukuje. Dyrektor przy biurku przekreśla dokument zawiadamiający o opóźnieniu wydania Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej. Drukarnia nadrabia zaległości w harmonogramie pracy. Monolog z offu: Narrator informuje o pracy w niedzielę na dwie zmiany. Pracownice podają arkusze papieru. Drukowanie i nadzór nad maszynami drukarskimi. Transport windą zadrukowanych arkuszy papieru do introligatorni. Krojenie arkuszy. Przy jednej z maszyn pracuje szef działu Edward Ceśko wyrabiający 245% normy. Pracownice drukarni przy cięciu, walcowaniu i szyciu arkuszy. Oprawianie książki w zaprojektowaną okładkę. Zbliżenia na leżące jeden na drugim, kolejno prezentowane tomy książek: Cierpienia wynalazcy Balzaca, Opowieść o prawdziwym człowieku Borysa Polewoja, Faraona Bolesława Prusa, Stare i nowe Lucjana Rudnickiego, Pana Tadeusza Adama Mickiewicza oraz na nieznana z tytułu książkę autorstwa Lenina. Monolog z offu: Apel o docenienie pracy ludzi pracujących przy wydawaniu książek oraz podkreślenie społecznego znaczenia czytelnictwa.

Słowa kluczowe:

  • DRUK

  • DRUKARNIA

  • DRUKARSTWO

  • KSIĘGARSTWO

  • NAD NIEMNEM

  • PRL

  • TECHNIKA KSIĄZKI

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności.
Akceptuję pliki cookies z tej strony
x