Szczegóły materiału - Szkoła Filmowa w Łodzi

Niebo dla miasta

Informacje ogólne:

Identyfikator: Niebo_dla_miasta
Typ materiału: Etiuda dokumentalna
Rok produkcji: 1959
Długość materiału: 00:05:56
Nośnik wyjściowy: taśma 35mm
Kolor: czarno-biały
Dźwięk: udźwiękowiony
Uwagi

Prawa autorskie:

Właściciele:: PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Opisy:

Etiuda dokumentalna poruszająca problem zanieczyszczenia powietrza w Łodzi. Funkcjonowanie w mieście wielu zakładów przemysłowych powoduje u mieszkańców przemęczenie, nerwowość czy choroby płuc. Fasady budynków są brudne, a na dachach gromadzą się zaspy pyłowe. Władze miasta nieskutecznie walczą z problemem.

Twórcy:

Sekwencje:

Sekwencja 1 Fontanna w parku. Napis: Niebo dla miasta Ludzie spacerujący po Parku Staromiejskim w Łodzi. Następnie ujęcie na Park na Zdrowiu. Po chwili na ekranie pojawią się dymiące kominy fabryk. Spokojna, orkiestrowa muzyka zmienia się w dramatyczną muzykę Widok miasta z dymiącymi kominami. Panorama kominów Monolog z offu: Lektor zwraca uwagę, że parki to zielone płuca miasta. Zaraz jednak informuje, że po Śląskim Okręgu Przemysłowym Łódź to najbardziej zadymione miasto Polski.

Sekwencja 2 Ujęcie suwnicy ładującej węgiel do wagonika. Mężczyzna przerzuca łopatą węgiel i wrzuca go do pieca. Mężczyzna zamyka właz do pieca i odchodzi. Komin ciepłowni. Zbliżenie na jego szczyt i wydobywający się dym. Dymiące kominy. Mężczyzna przechodzi przez pył. Dym Brudna elewacja kamienicy. Zbliżenie brudnego fragmentu elewacji. Lektor opowiada, że zawarte w dymie tlenki siarki i sadza niszą mury domów. Wnętrze mieszkania. Mężczyzna wchodzi do pokoju i odsuwa krzesło i zdejmuje koszulę. Kładzie ją na krześle. Zbliżenie koszuli. Mężczyzna stoi przy oknie. Dotyka zapylonego parapetu, na którym w pyle zostawia ślady palców. Lekarka zakłada pacjentowi opatrunek na oko. Ludzie na ulicy. Zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. Zdjęcie zmian nowotworowych w płucach. Ściemnienie dramatyczna, orkiestrowa muzyka. Monolog z offu: Lektor wymienia miejsca, które powodują zadymienie: wadliwe paleniska w domach, archaiczne kotłownie fabryk. Lektor zauważa, że na dziennie na kilometr kwadratowy ziemi spada półtorej tony dymu. To 100% więcej niż dopuszczają zasady higieny urbanistycznej. Na dachach gromadzą się zaspy pyłowe. Zapylenie powoduje, że w Łodzi ludzie brudzą się o wiele częściej. Następnie lektor wymienia negatywne dla zdrowia skutki: urazy oczy, przemęczenie, nerwowość, bóle głowy. Najgroźniejszy jednak wróg tkwiący w powietrzu to benzopiren, chemiczny składnik dymu i jedna z przyczyn raka płuc.

Sekwencja 3 Mężczyzna polewa chodnik wodą za pomocą węża. Rozlewana woda płynie wzdłuż krawężnika. Samochód polewa ulicę w celu zmycia pyłów. Zbliżenie polewanego bruku. Ujęcie w planie ogólnym odświeżonych elewacji kamienic. Zbliżenie na jedną z elewacji. Ujęcie gazety z artykułem: „Odkrywamy tajemnicę żółwiego tępa robót na Piotrkowskiej”. Panorama tego samego budynku od strony podwórza. Jest zdewastowany. Ujęcie fasady od strony ulicy. Ujęcie tej samej fasady, brudnej od pyłu. Ściemnienie. orkiestrowa muzyka Monolog z offu: Lektor zauważa, że władze miasta walczą z pyłem jak marny lekarz - zamiast leczyć przyczynę łagodzą objawy, zużywają wodę i farbę. Przykładem takiego marnotrawstwa jest nieustanne zamalowywanie fasad reprezentacyjnych kamienic. Za rok i tak staną się one brudne od pyłu.

Sekwencja 4 Kominy zakładów przemysłowych Lektor zwraca uwagę, że do nielicznych wyjątków łódzkich zakładów przemysłowych należy elektrociepłownia. Akwarium z rybkami. Ujęcie z góry: napis na kafelkowej posadzce „1957”. Na posadzce stoją rośliny doniczkowe. Najazd kamery na rury w elektrociepłowni. Ujęcia wnętrza. Pracownik schodzi po drabinie. Pracownik przy tablicach pomiarów. Pracownik przy rurach. Zbliżenie pracującej turbiny. Ujęcie komina. Z komina leci biały dym. Monolog z offu: Lektor opowiada o nowoczesnych halach i maszynach, które przystosowane są do całkowitego spalania i wydobycia energii cieplnej z najgorszych gatunków miału węglowego. Szum wyładowań elektrycznych, który wstrząsa filtrami powoduje wychwytywanie pyłów, nadając im ładunek elektryczny i zmuszając do osiadania na elektrodach. Biała nitka dymu, która wydostaje się z komina jest już pozbawiona zabójczych substancji. Niestety siłownia ta działa tylko w połowie i nieprędko wyręczy pozostałe przestarzałe kotłownie, dostarczy ciepła do mieszkań i zlikwiduje trujące źródła.

Sekwencja 5 Plac budowy. Zbliżenie rur rozłożonych na ulicy. Instalacja przewodów cieplnych w ulicy przez robotników. Komin porośnięty roślinnością. Pod nim, na ławeczce mama bawi się z dzieckiem. Monolog z offu: Lektor zauważa, że przy takim tempie instalacji „Kominogród” poczeka jeszcze kilkanaście lat na swoistą odmianę sentymentalnych ruin.

Sekwencja 6 Seria ujęć dachów z kominami. Lektor zwraca uwagę, że miasto wydaje fortuny na elewacje zamiast na filtry. W zadymionym mieście nikt nie potrafi odpowiedzieć na pytanie, kiedy niebo będzie czyste. Dramatyczna muzyka skrzypcowa.

Tyłówka Panorama miasta. Napisy: scenariusz i realizacja: S. Olejniczak Zdjęcia: A Kraus

Słowa kluczowe:

ELEKTROCIEPŁOWNIA
ENERGETYKA
ŁÓDŹ (POLSKA)
PRL
PYŁ WĘGLOWY
ŚRODOWISKO
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA